Aktuariusz to zawód związany z analizą ryzyka i matematyką ubezpieczeniową. Osoba pracująca jako aktuariusz wykorzystuje zaawansowaną wiedzę z dziedziny matematyki, statystyki i ekonomii do szacowania ryzyka w sektorze ubezpieczeniowym.
W tym artykule wyjaśniam szczegółowo, kim jest aktuariusz, jakimi zajmuje się zadaniami oraz jak można zostać aktuariuszem.
Główne wnioski
- Aktuariusz analizuje ryzyko w branży ubezpieczeniowej
- Wylicza składki i rezerwy ubezpieczeniowe
- Posiada specjalistyczną wiedzę z matematyki i statystyki
- Pracuje dla zakładów ubezpieczeń lub firm konsultingowych
- Aby zostać aktuariuszem trzeba zdać specjalne egzaminy i odbyć staż
Kim jest aktuariusz i jakie pełni role?
Aktuariusz to osoba zajmująca się oceną ryzyka i matematyką ubezpieczeniową. Główne role aktuariusza to:
- Analiza statystyczna ryzyka ubezpieczeniowego. Aktuariusz bada dane dotyczące szkód i na tej podstawie tworzy modele służące oszacowaniu przyszłego ryzyka wystąpienia szkód.
- Wyliczanie składek ubezpieczeniowych. Ustala wysokość składek, które płaci klient, aby zakład ubezpieczeń mógł pokryć ewentualne koszty wypłaty odszkodowań i inne koszty.
- Tworzenie rezerw ubezpieczeniowych. Aktuariusz oblicza wielkość rezerw, które zakład ubezpieczeń musi posiadać, aby móc wypełnić przyszłe zobowiązania wobec klientów.
- Doradztwo przy projektowaniu nowych produktów ubezpieczeniowych. Pomaga określić warunki i wysokość składek dla nowych polis ubezpieczeniowych.
- Raportowanie i analizy dla zarządu. Przygotowuje raporty dotyczące np. rentowności poszczególnych produktów ubezpieczeniowych.
- Przestrzeganie przepisów prawnych i regulacji z zakresu ubezpieczeń.
Jakie są zadania i obowiązki aktuariusza?
Do typowych zadań aktuariusza należą:
- Zbieranie i analiza danych statystycznych dotyczących szkód, rezygnacji z ubezpieczeń, długości życia ubezpieczonych itp.
- Opracowywanie modeli matematycznych służących kalkulacji składek i rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.
- Określanie wysokości składek dla poszczególnych produktów ubezpieczeniowych.
- Wyliczanie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.
- Ocena ryzyka aktuarialnego nowych produktów ubezpieczeniowych.
- Przygotowywanie raportów i analiz dla kierownictwa firmy ubezpieczeniowej.
- Monitorowanie wypłacalności i rezerw zakładu ubezpieczeń.
- Doradztwo w zakresie strategii dotyczących ubezpieczeń.
- Zapewnienie zgodności działalności firmy ubezpieczeniowej z przepisami.
Aktuariusz musi wykazywać się bardzo dobrą znajomością matematyki, statystyki, ekonomii i przepisów z zakresu ubezpieczeń. Jego praca wymaga analitycznego myślenia i dokładności.
Jakie są zarobki aktuariusza w Polsce?
Zawód aktuariusza należy do dobrze opłacanych profesji w Polsce. Mediana wynagrodzeń osób pracujących na stanowisku aktuariusza wynosi około 8420 zł brutto miesięcznie (dane za rok 2023). Oznacza to, że połowa aktuariuszy zarabia powyżej tej kwoty, a druga połowa poniżej.
Dolny kwartyl zarobków w grupie aktuariuszy kształtuje się na poziomie około 7380 zł brutto. Oznacza to, że 25% najgorzej opłacanych aktuariuszy otrzymuje wynagrodzenie niższe niż 7380 zł. Z kolei górny kwartyl sięga 10490 zł brutto miesięcznie. Tyle lub więcej zarabia 25% najlepiej wynagradzanych aktuariuszy.
Na wysokość zarobków aktuariuszy mają wpływ takie czynniki jak staż pracy, wykształcenie, wielkość firmy ubezpieczeniowej czy jej lokalizacja. Najwyższe pensje oferują zazwyczaj duże ośrodki miejskie takie jak Warszawa, Kraków czy Poznań. Ponadto aż 57% aktuariuszy otrzymuje dodatkowy benefit w postaci możliwości pracy zdalnej.
Wysokość zarobków aktuariusza zależy od wielu czynników:
- stażu pracy i doświadczenia zawodowego,
- posiadanych uprawnień i kwalifikacji,
- wielkości firmy ubezpieczeniowej,
- lokalizacji firmy.
Najwięcej zarabiają aktuariusze zatrudnieni w renomowanych firmach ubezpieczeniowych w dużych miastach.
Podsumowując, ze względu na wysokie zarobki, jest to zawód bardzo atrakcyjny na tle wielu innych profesji w Polsce.
Jak zostać aktuariuszem?
Wykształcenie
Kandydat na aktuariusza powinien posiadać wyższe wykształcenie w zakresie matematyki, statystyki, ekonomii, lub aktuariatu.
Egzaminy aktuarialne
Kluczowym etapem jest zdanie odpowiednich egzaminów aktuarialnych organizowanych przez Polskie Stowarzyszenie Aktuariuszy. Obejmują one bardzo szeroki zakres tematyczny:
- matematyka finansowa i aktuarialna,
- teoria ryzyka ubezpieczeniowego,
- statystyka matematyczna i analiza danych,
- rachunkowość i sprawozdawczość finansowa,
- prawo ubezpieczeniowe i podatkowe,
- ekonomia.
Zdobycie uprawnień aktuariusza wymaga zdania kilku etapów egzaminacyjnych. Jest to proces wieloletni, wymagający samodzielnej, intensywnej nauki.
Staż zawodowy
Kolejny wymóg to odbycie kilkuletniego stażu zawodowego pod nadzorem aktuariusza posiadającego licencję. Staż pozwala nabyć niezbędne praktyczne umiejętności wykonywania zawodu aktuariusza. Zwykle trwa od 3 do 5 lat.
Gdzie może pracować aktuariusz?
Aktuariusze znajdują zatrudnienie przede wszystkim w:
- zakładach ubezpieczeń,
- firmach konsultingowych zajmujących się doradztwem aktuarialnym,
- instytucjach nadzorujących rynek ubezpieczeniowy.
Dodatkowo aktuariusze mogą pracować w bankach, firmach inwestycyjnych, funduszach emerytalnych i firmach audytorskich.
Najczęściej spotykane stanowiska to:
- aktuariusz,
- starszy aktuariusz,
- główny aktuariusz,
- dyrektor aktuarialny.
Podsumowanie
Aktuariusz to specjalista zajmujący się oceną ryzyka, kalkulacją składek i tworzeniem rezerw w sektorze ubezpieczeniowym. Jego praca wymaga rozległej wiedzy z dziedziny matematyki, statystki i ekonomii.
Aby zostać aktuariuszem, trzeba ukończyć odpowiednie studia, zdać wymagane egzaminy zawodowe i odbyć staż pod okiem doświadczonego aktuariusza. Jest to zawód dający satysfakcję intelektualną i atrakcyjne finansowo perspektywy rozwoju. Aktuariusze są poszukiwani przez firmy ubezpieczeniowe i instytucje nadzorujące rynek ubezpieczeniowy.