Coraz więcej Polaków zastanawia się, czy możliwe jest pobieranie emerytury zarówno z Polski, jak i z zagranicy. Wielu z nas przez lata pracowało za granicą, więc naturalne jest pytanie o możliwość łączenia świadczeń emerytalnych z różnych krajów. Okazuje się, że jest to jak najbardziej legalne. Pobieranie emerytur z dwóch państw może znacząco zwiększyć comiesięczny dochód emeryta.
W tym artykule wyjaśnimy, na jakich zasadach przyznawane są podwójne emerytury, jakie trzeba spełnić warunki oraz jak wygląda procedura ubiegania się o dodatkowe świadczenie z zagranicy. Omówimy również kwestię opodatkowania emerytur z dwóch źródeł i najnowsze zmiany przepisów w tym zakresie.
Najważniejsze informacje dotyczące podwójnych emerytur
- Możliwe jest pobieranie emerytury zarówno z Polski, jak i z zagranicy, jeśli spełnione są odpowiednie warunki.
- Aby otrzymywać emeryturę z danego kraju, trzeba przepracować tam minimalny wymagany okres.
- Emerytury z poszczególnych państw naliczane są proporcjonalnie do stażu pracy i opłaconych składek.
- Wniosek o przyznanie emerytury zagranicznej składa się za pośrednictwem polskiego ZUS.
- Emerytury z dwóch źródeł podlegają opodatkowaniu w Polsce, konieczne jest rozliczenie podatku.
- Łączna kwota emerytur bywa znacząco wyższa od pojedynczego świadczenia.
Jak działa system podwójnych emerytur?
Istnieje możliwość pobierania emerytur z dwóch systemów emerytalnych – zarówno z Polski, jak i z zagranicy. Aby mieć prawo do świadczenia z danego kraju, trzeba jednak spełnić określone warunki dotyczące stażu pracy i opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w tym państwie.
Emerytury z poszczególnych systemów naliczane są proporcjonalnie, w zależności od długości okresu zatrudnienia w danym kraju. Przykładowo, jeśli ktoś przepracował 15 lat w Polsce, a 10 lat we Francji, otrzyma emeryturę w wysokości 60% świadczenia z Polski i 40% z Francji. Im dłuższy staż pracy w danym państwie, tym wyższa będzie emerytura stamtąd.
Podwójne emerytury przysługują zarówno osobom, które całe życie pracowały za granicą, jak i tym, które przez część kariery były zatrudnione w Polsce, a przez część za granicą. Jeśli ktoś przeszedł na emeryturę w jednym państwie, a nadal pracuje i opłaca składki w drugim, może ubiegać się o emeryturę z obu krajów po zakończeniu aktywności zawodowej.
Warunki ubiegania się o emerytury z dwóch państw
Aby mieć prawo do emerytury zarówno z Polski, jak i z zagranicy, trzeba spełnić ogólny warunek dotyczący minimalnego stażu pracy. Łączny okres zatrudnienia i opłacania składek w obu krajach musi wynosić co najmniej 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn.
Ponadto, żeby otrzymywać emeryturę z konkretnego państwa, trzeba przepracować tam minimalny wymagany okres. Ten może być różny dla poszczególnych systemów emerytalnych. Oto przykładowe warunki do emerytur z wybranych krajów:
- Emerytura z Polski – wymagany minimalny staż pracy to 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
- Emerytura z Niemiec – trzeba przepracować min. 5 lat i opłacać składki przez 4 kolejne lata. Wiek emerytalny to ok. 67 lat.
- Emerytura z Wielkiej Brytanii – wymagane jest min. 10 lat pracy. Emerytura przysługuje od 66. roku życia.
- Emerytura ze Szwecji – trzeba mieć ok. 3 lata stażu pracy. Wiek emerytalny wynosi 61-67 lat.
Jak widać, szczegółowe warunki różnią się w zależności od kraju, dlatego warto zapoznać się z wymogami obowiązującymi w państwie, z którego chcemy otrzymywać świadczenie.
Jak ubiegać się o przyznanie emerytur z dwóch źródeł?
Aby starać się o emeryturę zarówno z Polski, jak i z zagranicy, wystarczy złożyć jeden wniosek w polskim Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. ZUS wystąpi następnie o przyznanie nam świadczenia również z odpowiedniej zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej.
Wniosek można złożyć:
- elektronicznie, za pośrednictwem portalu PUE ZUS,
- osobiście lub pocztą – w dowolnej placówce ZUS,
- za pośrednictwem pracodawcy – jeśli nadal pracujemy i jesteśmy objęci ubezpieczeniami.
Do wniosku o emeryturę zagraniczną musimy dołączyć m.in.:
- dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia w Polsce (np. zaświadczenia z ZUS),
- dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia w państwie, z którego ubiegamy się o emeryturę,
- tłumaczenia dokumentów zagranicznych na język polski.
ZUS wystąpi do zagranicznej instytucji o przyznanie nam emerytury, więc nie musimy składać dodatkowego wniosku za granicą. Całą procedurą zajmie się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Wysokość i opodatkowanie emerytur z dwóch źródeł
Emerytury z Polski i z zagranicy naliczane są niezależnie przez każdy z krajów, proporcjonalnie do długości stażu pracy i wysokości odprowadzanych składek w danym systemie emerytalnym. Następnie świadczenia te są wypłacane niezależnie przez konkretne instytucje.
Przykładowo, emerytura z Niemiec za 10 lat pracy w tym kraju może wynosić ok. 500 euro miesięcznie. Analogiczna emerytura z Polski za 15 lat pracy to średnio ok. 1200 zł.
Łączna kwota podwójnej emerytury bywa zatem znacząco wyższa niż emerytura z jednego źródła. Dla wielu emerytów oznacza to podniesienie standardu życia.
Należy jednak pamiętać, że emerytury z zagranicy podlegają opodatkowaniu w Polsce. Podatek od emerytur z dwóch źródeł naliczany jest łącznie:
- 18% podatku od łącznej kwoty do 85 528 zł rocznie,
- 32% podatku od nadwyżki ponad 85 528 zł.
Podatnik sam musi rozliczyć podatek w zeznaniu PIT-36 do 30 kwietnia następnego roku. ZUS i zagraniczny organ emerytalny przesyłają mu informacje PIT pokazujące wysokość wypłaconych świadczeń.
Najnowsze zmiany przepisów dot. podwójnych emerytur
W ostatnim czasie nie wprowadzono żadnych zmian, które ograniczałyby możliwość pobierania emerytur zarówno z Polski, jak i z zagranicy. Nadal można starać się o podwójne świadczenie na dotychczasowych zasadach.
Jedyna ważna zmiana to obniżenie wieku emerytalnego w Polsce – od 2023 roku wynosi on 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, bez względu na datę urodzenia.
W najbliższej przyszłości nie przewiduje się także ograniczeń dotyczących łączenia emerytur z różnych państw. Polacy nadal będą mogli czerpać korzyści finansowe z podwójnych świadczeń emerytalnych.
Podsumowanie – czy można pobierać dwie emerytury?
Podsumowując, jest całkowicie legalne i możliwe pobieranie emerytur zarówno z Polski, jak i z zagranicy, o ile spełnione są odpowiednie warunki dotyczące stażu pracy i opłacania składek w danym kraju.
Aby otrzymywać podwójne świadczenie emerytalne, należy złożyć wniosek w ZUS i dołączyć wymagane dokumenty. ZUS wystąpi o przyznanie nam emerytury również z zagranicznej instytucji.
Łączna kwota emerytur z dwóch źródeł jest zwykle znacząco wyższa niż pojedyncze świadczenie. Minusem jest jednak opodatkowanie emerytur z zagranicy w Polsce i konieczność samodzielnego rozliczenia podatku.
Najczęstsze pytania dotyczące podwójnych emerytur
Oto odpowiedzi na niektóre najczęściej zadawane pytania dotyczące pobierania emerytur z Polski i z zagranicy:
Gdzie należy złożyć wniosek o przyznanie emerytury zagranicznej?
Wniosek składa się tylko w polskim ZUS, który występuje potem o emeryturę z zagranicy. Nie trzeba składać wniosku bezpośrednio za granicą.
Czy można dostać emeryturę z Wielkiej Brytanii, nie mieszkając tam na stałe?
Tak, emerytura z UK jest wypłacana niezależnie od miejsca zamieszkania. Trzeba tylko spełnić warunek 10 lat pracy w tym kraju.
Czy ZUS sam rozliczy podatek od dwóch emerytur?
Nie, podatnik sam musi złożyć zeznanie podatkowe PIT-36 i rozliczyć podatek od łącznych dochodów.
Czy można pracować i jednocześnie pobierać emeryturę z zagranicy?
Tak, można łączyć emeryturę zagraniczną z pracą w Polsce. Nie ma przeciwwskazań.
Podsumowanie i wnioski
Podwójne emerytury z Polski i z zagranicy to ciekawe rozwiązanie pozwalające zwiększyć dochody po zakończeniu aktywności zawodowej. Warto rozważyć możliwość pobierania emerytur z kilku źródeł, jeśli spełniamy konieczne warunki.
Pamiętajmy jednak o rozliczeniu podatku od łącznej kwoty emerytur. W przypadku wątpliwości można skorzystać z pomocy doradcy podatkowego lub pracowników ZUS. Łączenie emerytur z kilku systemów emerytalnych jest w pełni legalne.