Kompetencje miękkie i twarde – przykłady

Kompetencje miękkie stają się coraz ważniejsze na rynku pracy. W wielu przypadkach to właśnie one decydują o ostatecznym wyborze kandydata na dane stanowisko. Muszą jednak iść w parze z umiejętnościami twardymi. Dzięki temu pozwalają na rozwój oraz efektywną pracę zespołową. Które z nich są najważniejsze i jak je rozwijać?

W tym artykule dowiesz się:

• czym różnią się umiejętności twarde od kompetencji miękkich;
• jak rozwijać umiejętności miękkie;
• na jakie kompetencje miękkie zwracają uwagę pracodawcy;
• jak pokazać swoje umiejętności w CV oraz na rozmowie kwalifikacyjnej.

Kompetencje miękkie i twarde – czym się różnią?

Umiejętności twarde z łatwością można zmierzyć. Wynikają one z naszego doświadczenia, wykształcenia czy uzyskanych dyplomów. Opierają się na pozyskanej wiedzy, która jest potwierdzona – najczęściej w papierowy sposób. Ich posiadanie decyduje, czy w ogóle możemy aplikować na dane stanowisko. Stanowią one podstawę w CV  oraz podaniu o zatrudnienie. Jeśli firma poszukuje kandydata z prawem jazdy kategorii D, nie zatrudni osoby, która tej umiejętności nie posiada. Nawet w przypadku posiadania dużo lepszych kompetencji miękkich. Badania przeprowadzone w 2021 roku przez Upskill pokazują, że umiejętności twarde są ważne w ponad 80% przypadkach.

Kompetencje miękkie zaś zdecydowanie trudniej zmierzyć. Określonych cech charakteru i zachowania nie da się sprawdzić przy pomocy krótkich zadań czy testów. Potrzeba czasu, aby obserwować danego kandydata i jego zachowania w określonych sytuacjach. Możliwe są wprawdzie scenki improwizowane w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej, ale osoby mogą się na nie przygotować.

Cechy te często powiązane są z naszą osobowością, wynikają też ze sposobu wychowania czy wcześniejszych doświadczeń. Z punktu widzenia obszaru, w którym działają, umiejętności miękkie można podzielić na:

• osobiste: opierające się głównie na zarządzaniu emocjami, stresem oraz własnym czasem; 
• interpersonalne: związane z innymi ludźmi, np. umiejętnością komunikacji czy delegowaniem zadaniami pomiędzy pracownikami. 

Badania Golemana wskazują, że kompetencje miękkie uważane są za niezbędne dla skutecznej pracy u 67% pracodawców. I to niezależnie od stanowiska i wielkości firmy.

Przykłady umiejętności twardych

Kompetencje twarde wiążą się z wiedzą na jakiś temat. Zależą więc od stanowiska, na które dana osoba aplikuje. Do tego grona możemy zaliczyć m.in.:

• prawo jazdy kategorii B; 
• znajomość KPiR; 
• obsługa wózka widłowego; 
• znajomość komunikatywna języka hiszpańskiego; 
• obsługa pakietu Adobe; 
• naprawa komputerów stacjonarnych i laptopów; 
• sporządzanie sprawozdań finansowych; 
• SEO copywriting; 
• obsługa kasy fiskalnej; 
• prowadzenie kanałów w mediach społecznościowych. 

Przykłady umiejętności miękkich

Pozwalają one na efektywniejszą pracę z ludźmi oraz z samym sobą. Do tej grupy zaliczymy więc m.in.:

• komunikatywność; 
• umiejętność pracy z dużych zespołach; 
• otwartość na nowe wyzwania; 
• umiejętności sprzedażowe; 
• skrupulatność; 
• kreatywność; 
• odporność na stres; 
• umiejętność rozwiązywania problemów; 
• odporność na krytykę; 
• asertywność; 
• umiejętności przywódcze; 
• szybkie uczenie się; 
• łatwość nawiązywania kontaktów; 
• wykazywanie inicjatywy; 
• terminowość; 
• logiczne myślenie; 
• dbałość o pozytywną atmosferę w pracy i pomiędzy pracownikami; 
• motywacja do pracy; 
• elastyczność. 

Myśląc o umiejętnościach miękkich często wiążemy je z inteligencją emocjonalną. Uzyskanie wiedzy na temat własnych emocji i emocji innych jest kluczem do lepszej pracy, wykonywania codziennych zadań i rozwoju firmy. Te cechy przyczyniają się więc do obniżenia stresu w miejscu pracy, niwelowania konfliktów i większą wydajność w trakcie wykonywania obowiązków.

Warto dodać, że pomagają one w osiąganiu celów biznesowych. Dzięki nim łatwiej jest napisać podziękowanie za współpracę, piąć się po szczeblach kariery, a nawet skuteczniej prosić o podwyżkę.

Co jest najważniejsze dla pracodawców?

Współczesny rynek pracy wygląda dziś nieco inaczej. Pracodawcy przykładają coraz większą uwagę do kompetencji miękkich i to one są często kryterium wyboru danego pracownika. Nie ma się zresztą czemu dziwić. Większość CV wygląda praktycznie tak samo, a to co odróżnia dane osoby od siebie, to właśnie cechy charakteru i umiejętności miękkie.

Dodatkowo dużo łatwiej jest wysłać pracownika na kurs w określonej dziedzinie niż przeprowadzić szkolenie z umiejętności interpersonalnych, komunikacji czy radzenia sobie z emocjami. Jest szybciej i taniej z punktu widzenia pracodawcy.

W badaniach Upskill z 2021 roku pracodawcy wskazali 4 najważniejsze umiejętności miękkie, które decydują o atrakcyjności danego kandydata na rynku pracy. Należą do nich:

• radzenie sobie ze stresem; 
• logiczne i krytyczne myślenie; 
• planowanie i zarządzanie sobą w czasie; 
• podejmowanie decyzji. 

Dodatkowo to te cechy królują w przypadku młodych pracowników. Jeśli więc chcesz stworzyć dobre CV bez doświadczenia, skup się na umiejętnościach miękkich. 

To jednak nie wszystko. Wyraźnie widać, że kompetencje twarde stają się bezużyteczne bez miękkich. Widać to szczególnie w zawodach takich jak obsługa klienta, psycholog, lekarz czy nauczyciel. Również marketingowcy i programiści potrzebują wiedzy z zakresu komunikacji, aby sprawniej pracować i rozwijać swoje kompetencje. 

Wynika to również ze znacznego postępu cyfryzacji. Wprawdzie maszyny są w stanie zastąpić wiedzę, ale nie potrafią jeszcze zadbać o innych. Raport Man Power Group pokazuje, jakie kompetencje miękkie stają się kluczowe w procesie cyfryzacji. 

Umiejętności w CV – o czym pamiętać?

Kompetencje twarde są najważniejsze – i nie ma co do tego wątpliwości. Umieszczając je w CV zadbaj o to, aby były one spójne z ofertą pracy, na którą aplikujesz. Unikaj ogólników, pisz najbardziej konkretnie jak się da. Swoje umiejętności językowe możesz opisać tak: „dobry język angielski w mowie, bardzo dobry w piśmie”, zamiast język na poziomie B2. Podobnie w przypadku programów: zamiast „dobra obsługa pakietu office”, napisz „umiejętność tworzenia tabel przestawnych”.

Kompetencje miękkie powinny wynikać z wcześniej dodanych twardych. One również mają mieć pokrycie w aplikowanym stanowisku. Warto je umieścić nie tylko w CV, ale również w liście motywacyjnym. Jeśli szukasz pracy w obsłudze klienta, możesz dodać umiejętności takie jak: umiejętność nawiązywania kontaktów, samodzielność czy terminowość. Gdy zaś chcesz zarządzać zespołem ludzi, Twoje kompetencje powinny wyglądać tak: umiejętności przywódcze; rozwiązywanie problemów, delegowanie zadań.

Pisz w najbardziej unikalny sposób, w jaki się da. I najważniejsze – nie naginaj prawdy. Pracodawcy często przeprowadzają weryfikację pracownika przed zatrudnieniem, więc prędzej czy później, Twoje naciągania wyjdą na jaw.

Kompetencje miękkie i twarde na rozmowie kwalifikacyjnej

To ostateczny test. Aby dobrze przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej, przestudiuj sobie najpopularniejsze pytania dotyczące danego stanowiska. Być może będziesz musiał wykonać jakieś zadanie, potwierdzające Twoje kompetencje. Często pojawiają się pytania, takie jak:

• Jakie są Twoje mocne i słabe strony? 
• Jakie było Twoje największe osiągnięcie?
• W jaki sposób podejmujesz ważne decyzje? 

Warto również zadbać o potwierdzenie swoich umiejętności. Przydadzą się do tego dyplomy oraz list polecający dla pracownika.

Umiejętności miękkie – jak je rozwijać?

Przydatne będą kursy i różnego rodzaju szkolenia. Jednak sama teoria na nic nam się nie zda, konieczne będą zajęcia praktyczne. Praca z ludźmi, umiejętność dostrzegania własnych emocji oraz chęć do pracy sprawiają, że łatwiej jest nauczyć się sprawniejszej komunikacji czy odporności na stres. Pamiętajmy jednak, że wiele naszych zachowań wynika z osobowości, przez co zmiana będzie widoczna dopiero po dłuższym okresie czasu.

FAQ

FAQ

1. Czy kompetencje miękkie są ważniejsze niż kompetencje twarde? Oba rodzaje kompetencji są ważne, ale w zależności od stanowiska, na które się ubiegasz, jedne mogą być ważniejsze od drugich. Dlatego warto dostosować swoje CV do konkretnej oferty pracy, podkreślając odpowiednie kompetencje.
2. Jak wiele kompetencji powinienem wymienić w swoim CV? Zaleca się wymienić około 5-10 kompetencji w CV, ale warto dostosować ich liczbę do wymagań konkretnego stanowiska i swojego doświadczenia.
3. Czy powinienem umieścić kompetencje w osobnej sekcji CV? Umieszczenie kompetencji w osobnej sekcji może pomóc potencjalnemu pracodawcy szybko zrozumieć, jakie umiejętności posiadasz. Jednak ważne jest także przedstawienie kompetencji w kontekście doświadczenia zawodowego.
4. Jakie kompetencje są najbardziej pożądane przez pracodawców? To zależy od branży i stanowiska. Jednak niektóre kompetencje, takie jak komunikacja, praca zespołowa, rozwiązywanie problemów, umiejętności analityczne czy adaptacyjność, są często wysoko cenione przez większość pracodawców. Warto również śledzić trendy na rynku pracy oraz analizować ogłoszenia związane z interesującymi Cię stanowiskami, aby zrozumieć, jakie kompetencje są szczególnie pożądane w danej branży.
5. Czy warto podkreślać kompetencje w CV, nawet jeśli nie mam dużego doświadczenia zawodowego? Tak, szczególnie jeśli ubiegasz się o stanowisko, które wymaga określonych kompetencji. W przypadku braku dużego doświadczenia zawodowego, warto pokazać, jak nabyte kompetencje mogą przyczynić się do sukcesu na danym stanowisku. Możesz to zrobić, przedstawiając przykłady związane z realizacją projektów, wolontariatem czy zajęciami pozalekcyjnymi.
6. Czy umiejętności językowe są ważne w CV? W zależności od branży, firmy i stanowiska, umiejętności językowe mogą być bardzo ważne. Jeśli oferta pracy wymaga znajomości języka obcego lub jeśli firma współpracuje z klientami zagranicznymi, warto umieścić swoje umiejętności językowe w CV.
7. Jak mam opisać swoje kompetencje w CV, jeśli nie mam doświadczenia zawodowego związane z nimi? Jeśli nie masz doświadczenia zawodowego związane z konkretnymi kompetencjami, możesz przedstawić przykłady z innych dziedzin życia, takich jak edukacja, wolontariat czy hobby. Ważne jest, aby pokazać, w jaki sposób te doświadczenia pomogły Ci nabyć poszukiwane kompetencje i jak możesz je wykorzystać na danym stanowisku.
8. Czy warto inwestować w rozwijanie kompetencji miękkich? Tak, rozwijanie kompetencji miękkich jest równie ważne, jak zdobywanie umiejętności twardych. Kompetencje miękkie, takie jak umiejętność komunikacji, praca zespołowa czy zarządzanie czasem, mogą znacznie wpłynąć na Twoją efektywność i sukces w pracy. Ponadto, pracodawcy często poszukują kandydatów, którzy dobrze radzą sobie w relacjach międzyludzkich i potrafią dostosować się do zmieniających się warunków.
9. Czy warto umieszczać certyfikaty i kursy związane z kompetencjami w CV? Tak, warto umieszczać certyfikaty i kursy związane z kompetencjami w CV, zwłaszcza jeśli są one istotne dla danego stanowiska lub branży. Może to być dodatkowy dowód na Twoje zaangażowanie w rozwijanie umiejętności oraz na Twoją gotowość do uczenia się.
10. Jak mogę zdobyć doświadczenie zawodowe, aby rozwinąć swoje kompetencje? Doświadczenie zawodowe można zdobyć na różne sposoby. Praktyki, staże, wolontariat czy praca dorywcza są doskonałymi sposobami na zdobywanie doświadczenia i rozwijanie kompetencji. Warto również uczestniczyć w warsztatach, konferencjach i szkoleniach związanych z interesującymi Cię umiejętnościami, aby poszerzać swoją wiedzę i nawiązywać kontakty zawodowe.