Wykonujesz dorywcze zlecenia i szukasz sposobu na ich sformalizowanie? Chcesz poznać zasady i prawa związane z umową zlecenia? W tym poradniku dowiesz się wszystkiego, co trzeba wiedzieć o tej formie współpracy.
Umowa zlecenie to popularna w Polsce umowa cywilnoprawna. Jako freelancer często korzystam z takiej formy rozliczeń za wykonane projekty. Dlatego postanowiłem napisać ten kompleksowy artykuł. Znajdziesz w nim odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące umowy zlecenie oraz gotowy, darmowy wzór umowy do wykorzystania.
Dowiesz się z artykułu:
- Czym dokładnie jest umowa zlecenie i jakie ma zalety
- Jakich elementów nie może zabraknąć w umowie
- Jak poprawnie podpisać i rozwiązać umowę zlecenie
- Jakie są skutki podatkowe umowy zlecenie
- Darmowy wzór umowy zlecenie
Krok po kroku wyjaśniam, jak przygotować poprawną umowę zlecenie i uniknąć błędów. Przykłady z własnego doświadczenia pomogą lepiej zrozumieć omawiane zagadnienia. Zapraszam do lektury!
Rodzaje umów cywilnoprawnych
Umowa zlecenie to jedna z najpopularniejszych umów cywilnoprawnych w Polsce. Często jest wykorzystywana do otrzymania dodatkowego źródła dochodu lub przy okazjonalnej współpracy. Należy ją odróżnić od innych typów umów:
- Umowa o dzieło – przedmiotem jest wykonanie konkretnego dzieła, np. raportu, prezentacji, strony internetowej. Liczy się efekt pracy, a nie poświęcony czas.
- Umowa o świadczenie usług – dotyczy stałego wykonywania usług, np. sprzątania, korepetycji. Jest zawierana na dłuższy czas i obejmuje powtarzające się czynności.
- Umowa zlecenie – przedmiotem jest wykonanie określonej czynności lub zespołu czynności, bez konieczności osiągnięcia konkretnego efektu.
Charakterystyka umowy zlecenie
Umowa zlecenie uregulowana jest w Kodeksie cywilnym. Polega na tym, że zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania danej czynności na rzecz zleceniodawcy. Może to być np. przygotowanie tłumaczenia, projektu graficznego, korekty tekstu.
Kluczowa jest forma współpracy – zleceniobiorca sam decyduje jak, kiedy i gdzie wykonuje zlecenie. Nie ma obowiązku świadczenia pracy w siedzibie zleceniodawcy, co odróżnia tę umowę od etatu. Daje to dużą elastyczność.
Jako freelancer często podpisuję umowy zleceń, bo pozwalają mi pracować w dogodnych dla mnie godzinach i łączyć różne projekty. Są też prostsze w rozliczeniach niż działalność gospodarcza.
Zalety i wady umowy zlecenie
Podpisanie umowy zlecenie ma zarówno dobre, jak i złe strony. Oto najważniejsze z nich:
Zalety dla zleceniodawcy:
- Niższe koszty niż etat – nie płaci za urlop, L4, wypowiedzenie
- Większa elastyczność – łatwiejsze zakończenie współpracy
- Mniej obowiązków administracyjnych – prostsze zatrudnienie
Zalety dla zleceniobiorcy:
- Dowolność w organizacji pracy – brak narzuconego harmonogramu
- Możliwość godzenia kilku zleceń i własnej działalności
- Szybki, prosty sposób na dodatkowy dochód
Wady dla zleceniodawcy:
- Ryzyko niewykonania umowy przez zleceniobiorcę
- Brak bezpośredniej kontroli nad jakością i postępem pracy
Wady dla zleceniobiorcy:
- Brak gwarantowanego minimalnego wynagrodzenia
- Samodzielne odprowadzanie podatku i składek ZUS
- Brak urlopu, płatnych zwolnień chorobowych i wypowiedzenia
Dlatego warto dobrze przeanalizować, czy umowa zlecenie będzie korzystna dla obu stron.
Obowiązki stron umowy zlecenie
Obowiązki zleceniodawcy:
- Udzielenie jasnych wytycznych co do zlecenia
- Terminowa wypłata umówionego wynagrodzenia
- Odprowadzanie składek ZUS od wynagrodzenia
Obowiązki zleceniobiorcy:
- Należyte, zgodne z umową wykonanie zlecenia
- Rozliczenie się po zakończeniu zlecenia
- Prowadzenie ewidencji godzin pracy (jeśli wymagana)
Ważne, aby obie strony znały i wywiązywały się ze swoich obowiązków. Pozwoli to uniknąć nieporozumień przy realizacji współpracy.
Jak napisać i podpisać umowę zlecenie
Aby umowa zlecenie była ważna, musi zawierać kilka kluczowych elementów:
Treść umowy powinna określać:
- Dane stron – imię, nazwisko, adres, PESEL
- Przedmiot umowy – dokładny opis zleconych prac
- Wysokość i warunki wypłaty wynagrodzenia
- Termin realizacji zlecenia
- Czas trwania umowy i datę jej zawarcia
- Oświadczenie o osobistym wykonaniu pracy
Forma i podpisy
Umowę zlecenie zawiera się wyłącznie w formie pisemnej, w minimum dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. Podpisują ją zleceniodawca i zleceniobiorca.
Zgłoszenie do ZUS
Należy zgłosić umowę w ZUS w ciągu 7 dni od jej podpisania na odpowiednim druku ZUS ZUA lub ZUS ZFA.
Wzór umowy zlecenie do pobrania za darmo
Poniżej znajduje się przykładowy wzór umowy zlecenie, który można pobrać za darmo i wykorzystać do zawarcia własnej umowy.
Zawarta w dniu .. r. w __ pomiędzy
Zleceniodawcą
______________ (imię i nazwisko), zamieszkały w _ (adres zamieszkania), PESEL: ____________ , zwany dalej „Zleceniodawcą”,
a
Zleceniobiorcą
_________________(imię i nazwisko), zamieszkały w _ (adres zamieszkania), PESEL: ____________ , zwany dalej „Zleceniobiorcą”,
§1
Zleceniodawca zleca, a Zleceniobiorca zobowiązuje się wykonać następujące prace:
___ ____________________________(szczegółowy opis zleconych prac)
§2
Zlecenie zostanie wykonane w terminie od dnia ..__________________ r. do dnia .._________________ r.
Miejscem wykonania zlecenia będzie ___________________________.
§3
Tytułem wynagrodzenia za wykonanie zlecenia Zleceniodawca zapłaci Zleceniobiorcy:
kwotę _ zł brutto (słownie: __ złotych brutto) lub
stawkę godzinową w wysokości _ zł brutto (słownie: ___ złotych brutto) za każdą godzinę wykonania zlecenia.
Wynagrodzenie płatne będzie w terminie _ dni od dnia wystawienia rachunku/faktury przez Zleceniobiorcę.
Wynagrodzenie płatne będzie przelewem na konto Zleceniobiorcy o numerze: _.
§4
Zleceniobiorca zobowiązuje się wykonać zlecenie osobiście i z należytą starannością.
Zleceniobiorca bez pisemnej zgody Zleceniodawcy nie może powierzyć wykonania zlecenia osobom trzecim.
§5
Każda ze stron ma prawo do rozwiązania niniejszej umowy za _ dniowym wypowiedzeniem.
Umowa może zostać rozwiązana w każdym czasie za porozumieniem stron.
§6
W sprawach nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.
§7
Umowa została sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.
Zleceniodawca
Zleceniobiorca
Wzór zawiera wszystkie niezbędne elementy umowy i może posłużyć jako podstawa do przygotowania własnej umowy. W razie wątpliwości warto skonsultować treść umowy z prawnikiem.
Rozwiązanie umowy zlecenie
Istnieje kilka możliwości rozwiązania umowy zlecenie:
- Wygaśnięcie umowy z upływem określonego terminu
- Porozumienie stron – każda ze stron może podzięlkować za współpracę i zaproponować rozwiązanie za porozumieniem
- Wypowiedzenie umowy przez jedną ze stron – z zachowaniem ustalonego okresu wypowiedzenia
- Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy jednej ze stron – np. z powodu niewykonywania obowiązków
Rozwiązanie umowy zlecenie powinno mieć formę pisemną. Należy też pamiętać o wyrejestrowaniu zleceniobiorcy z ubezpieczeń społecznych.
Podsumowanie najważniejszych informacji
Podpisanie umowy zlecenie to szybki i wygodny sposób na uformalizowanie współpracy przy okazjonalnych projektach. Jednak warto pamiętać o kilku kluczowych kwestiach:
- Umowa zlecenie ma charakter cywilnoprawny, nie daje benefitów pracowniczych
- Należy ją sporządzić w formie pisemnej i podpisać
- Trzeba dokonać zgłoszenia do ZUS w terminie 7 dni
- Zleceniodawca odprowadza składki ZUS, zleceniobiorca sam rozlicza podatek
- Można skorzystać z gotowych, darmowych wzorów umowy
Znajomość zasad i obowiązków pozwoli uniknąć problemów przy realizacji umowy zlecenie.
FAQ – najczęstsze pytania
Jaka jest różnica między umową zlecenie a umową o pracę?
Umowa o pracę wiąże się z podporządkowaniem pracownika. Umowa zlecenie opiera się na współpracy cywilnoprawnej.
Jak prawidłowo wypowiedzieć umowę zlecenie?
Należy zachować ustalony w umowie okres wypowiedzenia i formę pisemną.
Jakie składki ZUS płaci zleceniodawca?
Zleceniodawca opłaca składkę emerytalną, rentową, wypadkową i zdrowotną.
Podsumowanie i wnioski
Umowa zlecenie to wygodna i elastyczna forma współpracy. Warto jednak zadbać o prawidłowe jej zawarcie i rozliczenie. Mam nadzieję, że informacje w tym artykule będą pomocne.